Fort Asperen
Aan het eind van de Langendijk ligt, niet te missen, het fort Asperen. Een fort zoals je je een fort voorstelt – op die mooie glazen koepel op het dak na. Ik zie een bomvrije centrale toren met een doorsnede van wel dertig meter, drie verdiepingen hoog, zwaar metselwerk, wallen rondom en natuurlijk een brede gracht.
Fort Asperen is tussen 1845 en 1850 gebouwd om samen met Fort Nieuwe Steeg aan de andere kant van de Linge de inundatiesluizen en de doorgang over de dijk te verdedigen.
De enige keer dat het echt van zich afbeet, was op 10 mei 1940. Een mitrailleur opende vanuit het fort het vuur op Duitse vliegtuigen. Die schoten terug en markeerden het fort met rooksignalen. Hun collega’s trokken vervolgens met een grote boog om het fort heen.
In 1959 vond Defensie het welletjes met het fort. Het ministerie droeg het over aan Staatsbosbeheer. Pas in 1981 kwam er weer actie: opvoeringen van Shakespeares Midzomernachtsdroom door de dorpsgemeenschap van Acquoy trokken duizenden bezoekers. In 1984 volgde een al even succesvolle beeldententoonstelling en vanaf 1985 organiseerde Stichting KunstFort Asperen culturele manifestaties.
De marktwerking strooide in 2018 roet in het eten; het valt de kunstsector moeilijk het hoofd boven water te houden. Staatsbosbeheer zorgt er wel voor dat fort en de naastgelegen taveerne tussen 1 mei en 1 oktober open zijn voor het publiek en in de winter voor de vleermuizen.
Ik kan nu dus niet naar binnen en mis de cartooneske wandschilderingen in een van de officiersvertrekken en de boven de deuren aangebrachte spreuken, zoals ‘Die steeds zijn plicht met blij gezicht en lust verricht, valt alles licht’ en ‘De kracht om ontberingen te dragen, is eene der schoonste deugden van den soldaat’.
Ze doen me niet naar mijn militaire diensttijd terugverlangen.