2 februari 2023 Eldik. De Turkse Tortel komt bij vrijwel elke boerderij voor.
2 februari 2023 Eldik. De Turkse Tortel komt bij vrijwel elke boerderij voor. Foto: Henk van der Kooij

Jaarrond tortelen

Algemeen

NEDER-BETUWE - Weet u welke vogel bijna jaarrond ‘zingt’? Ook in de wintermaanden zich laat horen? De Turkse Tortel. Bij ons komen drie duivensoorten voor: Houtduif (algemeen), Holenduif (neemt in aantal toe) en Turkse Tortel. Soort vier, de Tortelduif, een zomergast, vergaat het landelijk slecht. Door mij al decennia niet meer hier waargenomen. 

Door Henk van der Kooij

De Turkse Tortel is een nieuwkomer. De soort heeft zich sinds ca. 1950 vanuit ZO-Europa enorm uitgebreid over de rest van Europa. Het aantal broedparen bedraagt nu grofweg 60.000 (Sovon). De soort is makkelijk te herkennen aan de zwart-witte halsband, waarvan zwart het eerste opvalt. Sprekend is de Engelse soortnaam: Eurasian Collared Dove: Euraziatische Duif met Halsband! 

Turkse Tortels zijn gebonden aan menselijke bebouwing. De hoogste dichtheden komen voor in groene stadswijken en dorpen. Buiten steden en dorpen zijn Turkse Tortels schaars en broeden ze bijna alleen bij boerderijen of woonhuizen.

De Tortel is dus niet kenmerkend voor het Rivierengebied. Verdient wel onze aandacht. Vogelbescherming geeft voor het kenmerkende, meestal drielettergrepige gekoer een ezelsbruggetje: klinkt als I Love You. Bij opwinding een onzuiver “wèèè”. Het beluisteren alleszins waard! Tot slot nog iets bijzonders. Turkse Tortels hebben een uitzonderlijk groot voortplantingsvermogen: ze kunnen vanaf half februari tot in november tot wel vijf legsels grootbrengen! De jongen uit het eerste nest kunnen zich in hetzelfde seizoen zelf al voortplanten. Komen er dan niet te veel Tortels? Nee .. broedsels mislukken regelmatig en grote roofvogels lusten ook graag een Tortel. Echte natuur kent een biologisch evenwicht.