Romeinen in Elst
Ik loop om de Grote Kerk heen. Aan de achterkant stuit ik op de opgemetselde fundamenten van een Romeinse tempel. Ze kwamen na de bombardementen in de Tweede Wereldoorlog tevoorschijn.
Weer voor de kerk sta ik op de Grote Molenstraat. Die volgt grotendeels het traject van een oude Romeinse weg. Tweeduizend jaar terug liepen hier soldaten op weg naar de grens van het Rijk.
Ik marcheer de Dorpsstraat in. Onder een bankgebouw hier zijn overblijfselen van een Romeins badhuis gevonden. Maar haast overal waar je in Elst en directe omgeving de grond in gaat, komen sporen van het rijke Bataafse en Romeinse verleden naar boven. In 2002 is bij de bouw van de wijk Westeraam, op een speerworp afstand van de Grote Kerk, nóg een Romeinse tempel ontdekt. En een eindje verderop vond de Hemmense predikant Ottho Gerhard Heldring, in z’n ruime vrije tijd schrijver en archeoloog, in 1838 zo veel tufsteen en brokstukken van urnen in de grond, 'zodat de eigenaar ons zeide, dat letterlijk de ploeg op sommige plaatsen rammelde van de menigte van scherven.'
Het is hoog tijd om de Linge weer op te zoeken. Langs de mooie Snodenhoeksestraat staan een paar voormalige tabaksboerderijtjes. Tabak in de Betuwe? Er is ook hier bijna vierhonderd jaar lang tabak verbouwd. En vergis je niet: voor de Tabac Valbourg uit Valburg werd tot in Parijs reclame gemaakt.
Blij na lange tijd ook weer een hoogstamboomgaard te zien, schiet het me weer te binnen: Elstar – de appel met die rode blos op de verder geelgroene schil – is een samentrekking van Elst en Arie. Arie Schaap uit Elst is de man achter de Elstar. Altijd fijn om te weten.