Bioloog Dick Verkaar vertelt over de grens van hoog en laag.
Bioloog Dick Verkaar vertelt over de grens van hoog en laag. Foto: Pieter de Vries

De heuvels waar Moeder Natuur ooit haar spierballen liet zien

Algemeen

RHENEN - Het lijkt een onvoorstelbaar: de bulldozer die onze omgeving vormde. Maar probeer het je toch eens voor te stellen: een ijsrivier, twee Cuneratorens hoog. Traag als een slak kruipt hij naar het zuiden, alles onderweg moet wijken. Kan iets hem kan stoppen? Ja, opwarming. En dat gebeurt: het ijs smelt, de dader verdwijnt spoorloos.

Nou ja, spoorloos? Wie het weet herkent zijn spoor. Links en rechts van onze platgewalste Gelderse Vallei liggen de zandbulten. Loop maar eens over zo’n berg zand met een gids van het Cuneragilde. Zie de kloven van smeltwater, waar nu auto’s rijden.

De megadruk van het ijs schoof de bodem voor zich uit. Perste ook de verschillende aardlagen opzij onder zich uit. Oude en jongere bodemlagen stonden ineens rechtop, naast elkaar: zandbanen naast grind-, klei- of leemlagen. Biologen herkennen de typische plantengroei.

Waar de natuur in de oertijd zo uitbundig haar spierballen toonde, ligt nu een geologisch monument. Zo staat de Grebbeberg sinds eind vorige eeuw officieel te boek. Een bijzondere bult dus en omgeven door een rivieroever die is aangewezen als beschermde natuur.

Cultuurhistorisch is het hier ook interessant: op de grens van hoog en laag ligt een monumentale verdedigingslinie. Op de top van de Grebbeberg zie je een walburg. Dit archeologisch monument waarschuwde 1300 jaar geleden al dat dit een grensstreek is. Daaraan herinnert ook het monument naast het militair ereveld.

Excursies op woensdagavond in juli en augustus. Reserveren: 06 33362264. Start 19.30 uur. Kosten: 5 euro, tot en met 12 jaar 2 euro, liefst pinnen. Info: cuneragilde.nl.

Uitgelicht

Digitale krant